Mpox, genellikle hayvanlardan insanlara bulaşan bir viral hastalıktır. Hastalık , orta ve batıdaki birkaç Afrika ülkesindeki vahşi yaşamda (bazı küçük memelilerde) bulunan Monkeypox virüsünden (MPXV) kaynaklanıyor. MPXV, enfekte hayvanlarla veya insanlarla yakın temas yoluyla veya virüs bulaşmış malzemelere dokunarak insanlara bulaşır.
Mpox, genellikle hayvanlardan insanlara bulaşan bir viral hastalıktır. Hastalık , orta ve batıdaki birkaç Afrika ülkesindeki vahşi yaşamda (bazı küçük memelilerde) bulunan Monkeypox virüsünden (MPXV) kaynaklanıyor.
2022 yılında Avrupa'da ortaya çıkan ve dünyaya yayılan salgında hastalık çoğunlukla cinsel temas yoluyla insanlar arasında bulaştı, ancak bu tür bulaşma en yaygın bulaşma şekli değildir.
Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nde (DRC) Kasım 2023'ten bu yana Mpox vakalarında önemli bir artış ve yeni bir Mpox kladı I varyantının ortaya çıkışı görüldü.
Mpox belirtileri nelerdir?
Mpox semptomları genellikle enfeksiyondan 6-13 gün sonra (21 güne kadar) ortaya çıkar.
Hastalığın klinik belirtileri şunlardır:
Genel, ateşli semptomlar (ateş, baş ağrısı, titreme, fiziksel güçsüzlük, lenf düğümü şişmesi),
ciltte belirgin döküntü (papül) ve mukozada (örneğin ağız, burun, boğaz veya sindirim sisteminde) yaralar, sırt ağrısı ve kas ağrıları.
İlk belirtilerin yaşanmasından itibaren üç (3) gün içinde döküntü hızla yayılabilir ve sonunda veziküller olarak bilinen küçük sıvı dolu keseciklere dönüşebilir. Döküntü tüm vücuda yayılırsa, ellerin avuç içlerini ve ayak tabanlarını da etkileyebilir.
Çoğu kişi genellikle iki (2) ila dört (4) hafta süren ve ardından tam iyileşmeyle sonuçlanan hafif ila orta şiddette semptomlar yaşar. Destekleyici bakım iyileşmeyi kolaylaştırabilir ve kalıcı lezyonlar (örneğin ciltte yara izleri) riskini azaltabilir.
İnsanlar için risk..
Hastalığın şiddeti, virüsün nasıl bulaştığı, kişinin virüse ne kadar duyarlı olduğu ve kişinin ne kadar virüse maruz kaldığı gibi çeşitli faktörlere bağlı olarak değişebilir.
Mpox'un en sık görüldüğü bölgelerdeki komplikasyonlar şunlardır:
Ensefalit
İlgili bakteriyel cilt enfeksiyonları
Susuz kalma
Konjonktivit
Kornea iltihabı
Akciğer iltihaplanması
Uzun vadede şekil bozukluğuna yol açan yara izleri ve kalıcı kornea lezyonları gibi etkilere yol açabilir.
Salgınlarda Mpox'un ölüm oranı %0-11 arasında değişir ve en çok etkilenenler küçük çocuklardır. Bağışıklık sistemi zayıflamış kişilerde ciddi hastalık riski daha yüksektir ve HIV pozitif hastalar daha ciddi semptomlar yaşayabilir.
Nasıl yayılıyor?..
MPXV, enfekte hayvanlarla veya insanlarla yakın temas yoluyla veya virüs bulaşmış malzemelere dokunarak insanlara bulaşır. Vücuda (genellikle görünmez) ciltteki yaralanmalar veya yaralar veya mukoza zarları yoluyla girer. Mpox, cinsel temas sırasında bir kişiden diğerine geçebilir ve cinsel temastan sonra enfeksiyon riski artar.
Aşılama ve tedavi..
Çoğu insan tedavi olmaksızın Mpox'tan tamamen kurtulur. Tedavi öncelikle semptomatik ve destekleyicidir (ateşin, kaşıntılı cildin, ağrının ve hidrasyonun hafifletilmesi), ilgili bakteriyel enfeksiyonların önlenmesi ve tedavisi de dahildir.
Mpox aşısı hastalığa karşı koruma sağlar.
Koruyucu önlemler..
Herhangi bir kişiye Mpox teşhisi konduğunda, döküntüleri tamamen iyileşene kadar kendilerini izole etmeleri önemlidir, çünkü bu artık hastalığı bulaştıramayacaklarını gösterir.
Genel anlamda şu koruyucu öneriler dikkate alınmalıdır:
- Kendinizi odanıza kapatın ve ev eşyalarınızı diğer aile bireyleriyle paylaşmayın.
- Döküntü tamamen iyileşene kadar bağışıklık sistemi zayıflamış kişilerle ve ağır hastalık riski taşıyan diğer kişilerle temastan kaçının.
- Geçici olarak evinizden çıkabilirsiniz ancak dışarı çıkmadan önce mutlaka tıbbi maske takmalı ve döküntüleri kapattığınızdan emin olmalısınız.
- İyi solunum ve el hijyeni sağlayın ve diğer insanlarla temas halinde olduğunuzda yüz maskesi takın.
- Döküntüler tamamen iyileşene kadar cinsel ilişkiden uzak durun.
Bu içerik Coronavirus Günlüğü tarafından üretilmiştir.
 Nedir?){kind=link}